Knaagdieren massaal gedumpt in de regio: hoe komt dat?
Knaagdieren en konijnen worden steeds vaker gedumpt in de regio. Begin mei werden er nog twintig verwaarloosde cavia’s aangetroffen in Schaijk en Den Bosch en een maand eerder een doos – doorweekt met urine – met 25 cavia’s in Heesch. Wat is nu eigenlijk de reden dat deze dieren op straat terechtkomen?
Mensen raken er snel verliefd op: een schattig konijn of knaagdier. De portemonnee wordt zonder aarzeling getrokken en gauw wordt het diertje mee naar huis genomen. Vaak krijgt het een goed leven, maar dit lot is niet voor elk geadopteerd dier bestempeld. Sommige dieren worden zonder pardon ergens achtergelaten – in een doos, emmer of in het wild – met alle nare gevolgen van dien.
Toename
De dierenambulance van stichting Hokazo zegt een trend te zien in het dumpen van knaagdieren en konijnen. Niet alleen treft de stichting vaker dumpingen aan, óók ziet ze dat het aantal dieren per lozing toeneemt. “Het is verschrikkelijk wat je soms tegenkomt”, zegt medewerker Bart Jan Meijer. “Tijdens de lockdown schaften mensen massaal huisdieren aan, ook fokkers sprongen daarop in. Echter, nu mensen minder tijd hebben en de vraag naar de dieren minder wordt, weten veel baasjes – waaronder fokkers - niet waar ze de beestjes kwijt kunnen.”
Veel mensen hebben geen idee wat ze in huis halen
Sharon van Offeren
De toename is ook zichtbaar bij de lokale dierenopvangcentra; ze beginnen langzaam uit te puilen. Sinds het begin van 2022 ving opvang De Maashorst in Schaijk ruim 226 gedumpte dieren op; 156 daarvan waren konijnen en knaagdieren – meer dan het dubbele ten opzichte van het jaar daarvoor. “Ik houd mijn hart vast voor de zomervakantiemaanden”, aldus eigenaresse Sharon van Offeren. “Kleine huisdieren die in het wild worden achtergelaten zijn een hele makkelijke prooi voor roofdieren als buizerds en vossen.”
Sommige gedumpte dieren die Van Offeren binnenkrijgt zijn er slecht aan toe en worden in veel gevallen naar gespecialiseerde opvanglocaties als Caviaopvang De Reddertjes in Limburg gestuurd.
Lage aanschafdrempel
Voor een hamster, cavia of konijn betaal je in de winkel of op het internet meestal enkele tientjes; veel minder dan je betaalt voor bijvoorbeeld een hond of een kat.

Gebaseerd op data van het LICG
Volgens Bart Jan Meijer (stichting Hokazo) en Sharon van Offeren (opvang De Maashorst) is de ‘lage aanschafdrempel’ een belangrijke veroorzaker van de massale knaagdier- en konijnendump. “Mensen zijn snel geneigd impulsief een dier te adopteren, maar hebben geen idee van wat ze in huis halen”, zegt Van Offeren. “Vooral bij internetaankopen kan dit voor problemen zorgen, omdat veel knaagdieren en konijnen niet geënt zijn. Zodra zo’n dier dan ziek wordt, belandt het vaak op straat omdat sommige baasjes weigeren de dierenartskosten te betalen.”
Stichting Hokazo stelt dat veel mensen hun verantwoordelijkheid als baasje onderschatten. “Het blijft niet bij dat ene tientje", aldus Meijer. "Bij de adoptie van zo’n huisdier komt veel meer kijken dan mensen denken." Dat bevestigt ook een lokale dierenwinkel in Oss.
Ondanks het feit dat baasjes hun knaagdieren of konijnen kunnen afstaan aan een opvang, gebeurt dit in veel gevallen tóch niet. Een opvang kost geld – soms enkele tientallen euro’s – en dat is iets wat veel baasjes niet willen betalen. En dan rest hen vaak één oplossing: de dieren achterlaten in de hoop dat iemand het alsnog een thuis geeft. ‘Frustrerend’, vindt ook Rens van Lieshout van de dierenambulance Brabant Noord. “Heel vaak is de eigenaar niet te traceren, want het wordt zeer zelden door getuigen gezien. Zelfs mét getuigen ben je soms maanden bezig om de eigenaar op te sporen.”
Oplossing
Lokale stichtingen als Hokazo en De Maashorst pleiten voor een enige vorm van verplichte registratie van knaagdieren en konijnen. Maar als het aan de Nederlandse dierenbescherming ligt, zullen vooral de baasjes zélf moeten veranderen. “Mensen moeten zelf onderzoek doen naar wat hun huisdier nodig heeft, zodat ze niet tegen verrassingen aanlopen. Een handig middel daarbij is de zogeheten ‘Dier & Mens Wijzer’ waarmee je via internet kan meten of je voor bepaalde huisdieren geschikt bent.”
Het slotadvies van de stichtingen luidt vooral: val niet voor het ‘schattige koppie’ van een jonkie, maar ga ook eens langs bij een opvang; daar zitten allerlei dieren die een leuk plekje zoeken.