Noodklok geluid: meer samenwerking beroepsonderwijs met bedrijven hard nodig

Het bedrijfsleven zit te springen om meer technisch personeel en vindt dat het onderwijs op de schop moet. Alleen dan kunnen de grote uitdagingen waar de maatschappij voor staat aangepakt worden.

Het bedrijfsleven zelf wordt steeds meer gedwongen het initiatief te nemen om het personeelstekort in de bouw op te lossen. Het Koning Willem I College zoekt inmiddels steeds vaker de directe verbinding met bedrijven zodat niet het diploma, maar badges en certificaten voor specifieke modules het meest belangrijk zijn. "We willen de instroom vanuit vmboscholen verhogen", geeft Ziya Aydogan van het Koning Willem I College aan. "Deze regio is de maakindustrie van Nederland. Dat kunnen we alleen maar behouden als we er samen onze schouders onder zetten. We kunnen de volgende stappen daarin zetten.

Het vakmanschap van nu en morgen is de nieuwe elite van Nederland

Doekle Terpstra, voorzitter Techniek Nederland

Er is verandering op komst, blijkt woensdagochtend als alle partijen in Dome-X in Oss bij elkaar zitten om met elkaar van gedachten te wisselen. Een van de sprekers is Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, die de noodklok luidt. "We missen juist de mensen die de energietransitie vorm moeten geven of moeten werken in de infrastructuur. We hebben ze ontzettend hard nodig om de grote uitdagingen van Nederland opgelost te krijgen." Hij duidt daarbij bijvoorbeeld op de grootste naoorlogse operatie van Nederland, het renoveren van bruggen en viaducten. "Zonder de techniek gaat het niet gebeuren."

Terpstra maakt duidelijk dat de samenwerking tussen bedrijven en onderwijs daarom steviger moet worden. "En dat we de schotten weghalen. Het is een werkend stelsel van mensen en partijen die elkaar moeten weten te vinden. Omdat ze afhankelijk van elkaar zijn."

Kentering

In de technieksector staan op MBO-niveau zo'n 125.000 vacatures open. In Nederland zijn tot en met 2030 60.000 extra technici nodig. De sector wacht dus een grote uitdaging. "Een kentering hangt in de lucht", denkt Terpstra. Het Koning Willem I College en bouwbedrijf Hendriks Bouw en Ontwikkeling hebben al een traject samen en laten merken dat de regio Oss in dit kader een van de voorlopers is. "Het aanwenden van nieuwe mensen is een uitdaging", merkt Vincent Jansen van het bouwbedrijf. "De focus verschuift naar het binnenkrijgen van goed personeel. Daarvoor moeten we creatief zijn om zelf te helpen met opleiden van mensen die aan de basis van hun carrière staan."

Een steeds groter deel van de werknemers in de sector komt van elders en heeft daar geen beroepsopleiding voor gedaan. Jarenlang is de beroepsindustrie in Nederland onderschat, volgens Terpstra. Ouders stuurden hun kinderen veel liever via havo en vwo naar het HBO of de universiteit. "Het vakmanschap van nu en morgen is de nieuwe elite van Nederland", aldus de voorman van Techniek Nederland. "De technische vmbo'er heeft het arbeidsvoorwaardelijk beter voor elkaar dan de goed opgeleide HBO'er in het financiële domein."

Aanvalsplan

Genoemde oplossingen voor de problemen zijn het steeds meer inzetten van robots en statushouders in de techniek, werknemers van bedrijven inzetten als 'hybride docent' en de focus leggen op doorlopende leerlijnen. Dit staat onder meer in het aanvalsplan dat de sectoren in december samen hebben gepresenteerd. "Zodat de studenten de beste bagage meekrijgen voor de arbeidsmarkt", voegt Terpstra toe.