Rapport Arie den Dekker: geen sprake van fouten maar gemeente handelde niet volgens een duidelijke lijn
De gemeente Oss heeft volgens de regels gehandeld en veel inzet getoond in de zaak Arie den Dekker maar dat handelen was niet altijd volgens een duidelijke lijn. Dat is de belangrijkste conclusie in het onderzoeksrapport van Necker van Naem dat maandagavond werd besproken in de gemeenteraad.
Het onderzoek is ingesteld om te achterhalen of er fouten zijn gemaakt in de aanpak van deze zaak door gemeente, politie en justitie. In het rapport worden geen grote fouten geconstateerd. De gemeente, burgemeester en andere instanties hebben steeds een afweging gemaakt tussen het individuele belang en het algemeen belang en tussen zorg en veiligheid. Daarbij is gewerkt volgens de bestaande regels en kaders.
Wel is er sprake geweest van een ‘inconsistente lijn’ in het handelen richting de heer Den Dekker, zo staat te lezen in het rapport. De gemeente heeft niet een strategische lijn gekozen, waardoor ze de grip op de situatie verloor en vooral reageerde, aldus een conclusie in het onderzoek. Als een van de oorzaken daarvoor wordt ook het 'onvoorspelbare gedrag' van Den Dekker genoemd. Omdat er niet echt een duidelijke lijn was bij de gemeente, zijn er bij Arie den Dekker wel verwachtingen gewekt wat betreft het helpen bij het vinden van een nieuwe woning, zo wordt geconcludeerd. Dat komt vooral doordat de gemeente eigenlijk meer deed dan mocht worden verwacht. De gemeente had namelijk geen wettelijke zorgplicht om Den Dekker aan een nieuwe woning te helpen.
Burgemeester betuigt spijt
In de raad bleek al snel dat er geen politieke gevolgen zullen zijn naar aanleiding van het rapport. Alle partijen benadrukten dat het een zeer vervelende zaak is, maar dat de gemeente er wel alles aan heeft gedaan om een oplossing te kunnen vinden. "De raad vindt dat de burgemeester en de gemeente zich ruimschoots hebben ingespannen in deze casus, zowel naar de heer Den Dekker als naar de samenleving. De raad komt tot de conclusie dat de burgemeester en de gemeente zorgvuldig hebben gehandeld", aldus de gezamenlijke verklaring van de partijen. Wel moeten er volgens de fracties lessen geleerd worden om dit soort situaties in de toekomst te voorkomen. Het leveren van maatwerk moet dan voorop staan.
Burgemeester Buijs betuigde in haar eerste reactie nog eens haar spijt voor de videoboodschap die ze na de dood van Den Dekker publiceerde en waarin ze vertelde dat deze zaak de gemeente veel tijd, geld en inspanning had gekost: "Dat had ik zo niet moeten doen. Het maakte een verdedigende indruk en dat deed geen recht aan het verdriet. Het spijt mij. De spanning tussen de rol van bestuurder en burgermoeder, ik heb ze die avond door elkaar gehaald."
De burgemeester vindt dat in het rapport goed wordt beschreven wat er allemaal is gebeurd en dat het een enorm gecompliceerde zaak was: "Als er iets helder is, en ik voel het tot op mijn botten: er is geen spoorboekje voor dit soort situaties. Steeds weer waren we op onbekend terrein." Ze gaf aan dat er steeds is gezocht naar het leveren van maatwerk en dat dat ook betekent dat er geen strakke koers is gevoerd.
De voorgeschiedenis
Arie den Dekker overleed op 27 juli 2020 op 54-jarige leeftijd nadat hij zichzelf achter het Osse gemeentehuis in brand had gestoken. Het was de dramatische ontknoping van een verhaal dat twee jaar eerder begon. Den Dekker werd in het najaar van 2018 dakloos toen zijn huis in Oss in vlammen opging. Dat was mogelijk een vergeldingsactie omdat Den Dekker een verklaring had afgelegd in de zaak van de moord op Peter Netten een jaar eerder. Hij had daardoor ook al met andere bedreigingen te maken gehad. De gemeente Oss bepaalde dat Den Dekker, mede voor zijn eigen veiligheid, niet in Oss kon blijven. Toen het beschermingsprogramma eindigde, kwam hij op straat te staan.
Spraakmakende acties
Er volgde een reeks van spraakmakende acties waarmee Den Dekker aandacht vroeg voor zijn situatie. Zo strooide hij met vis in het rond en overgoot hij zich met poep. Hij voelde zich in de steek gelaten door de gemeente en andere instanties. Het conflict met de gemeente werd niet opgelost en het leidde uiteindelijk tot wat volgens zijn advocaat een wanhoopsdaad was. Na zijn overlijden kwam de vraag naar boven of gemeente, politie en justitie wel naar behoren hebben gehandeld in deze zaak. Een onafhankelijk onderzoek moest daar dus duidelijkheid over verschaffen.