'Vrijwilligerswerk Den Bosch onderbelicht'
Sinds de zomer 2017 heeft de gemeente Den Bosch twee onderzoeken gedaan naar het vrijwilligerswerk, één over de tevredenheid van vrijwilligers (2017) en één naar de omvang van het vrijwilligerswerk (2018). Deze onderzoeken lijken in de welbekende bureaula te zijn verdwenen. Ze zijn onopvallend gepubliceerd. Bestuurlijk en publicitair is er geen aandacht aan besteed. Het gemeentebestuur ventileerde geen standpunt of zienswijze op de gevonden resultaten. Spijtig! Jaarlijks wordt er toch zo’n 9,5 miljoen uur werk verzet door vrijwilligers (6.000 fte's). Jammer!
Afgelopen december arrangeerden gemeente Den Bosch en Vrijwilligersnetwerk Galant een waarderingsavond voor vrijwilligers in het bestuurscentrum. Circa 200 mensen waren aanwezig en hadden een leuke avond. Spijtig genoeg schitterde het gemeentebestuur door afwezigheid. Jammer!
Vorig jaar maart gaf het voltallige college van B. en W. acte de préséance tijdens NLdoet, de grootste vrijwilligerscampagne van Nederland waar ook het Koninklijk Huis sinds jaar en dag aan mee doet. Prachtig! Dit jaar was halverwege maart alleen de portefeuillehouder vrijwilligerswerk actief tijdens NLdoet, en dat na enig aandringen. Jammer!
Probleemkinderen
Navraag bij de gemeente leert dat vrijwilligerswerk geen prioriteit heeft. ‘Het gaat goed met het vrijwilligerswerk in ’s-Hertogenbosch en dus heeft het geen bestuurlijke en beleidsmatige prioriteit.’ Een bijzondere opvatting die past bij de gedachte dat de publieke sector een ‘probleem industrie’ is. Heb of presenteer je een probleem, dan krijg je aandacht. Gaat het goed of heb je een oplossing, dan verdwijn je naar de achtergrond en ben je snel uit beeld. Jammer!
Als we zo kinderen zouden opvoeden - zijn ze lastig dan krijgen ze aandacht; doen ze hun best dan raken ze uit beeld - dan zouden er veel meer probleemkinderen rond lopen. Goed gedrag belonen is een betere veranderingsstrategie dan problematisch gedrag aandacht geven.
Nu het vrijwilligerswerk in Den Bosch op zijn hoogtepunt lijkt te zijn, neemt de beleidsmatige en bestuurlijke aandacht af
Jan de Rond
Vrijwilligerswerk drijft op aandacht en waardering voor mensen. Het gemeenschapsleven bloeit en het aantal nieuwe organisaties groeit nog elk jaar. Beneden de rivieren is volgens het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) Den Bosch de gemeente met het hoogste percentage vrijwilligers (46,6%). Tilburg (41,8%) en Eindhoven (40,9%) kunnen er niet bij in de schaduw staan. Breda, ook een vestingstad, komt nog het dichtst in de buurt (45%). Dit is des te meer opvallend omdat sinds jaar en dag in de andere steden meer ondersteuning van vrijwilligerswerk bestaat dan in Den Bosch.
Sinds 2000 is het vrijwilligersleven in Den Bosch flink gegroeid, zowel qua vrijwilligers (+40%) als qua organisaties (254 nieuwe organisaties). Een mooi resultaat dat veel levendigheid en innovatiekracht toont. Toevalligerwijs zijn eind vorige eeuw en begin van deze eeuw ook de ondersteuningsstructuren van het vrijwilligerswerk opgezet. Een noodzakelijke en slimme zet die zijn waarde heeft bewezen.
Sturend optreden
Nu het vrijwilligerswerk in Den Bosch op zijn hoogtepunt lijkt te zijn, neemt de beleidsmatige en bestuurlijke aandacht af. Dit is niet handig en wijs. Het is om twee redenen verstandig om bij de les te blijven: 1. Het is zonde van de eerdere investeringen om het nu uit je handen te laten vallen. 2 door te anticiperen op de te verwachten krimp vanwege bevolkingsopbouw kun je sturend optreden en toekomstige problemen voorkomen.
Reguleren, bekostigen, faciliteren en waarderen zijn vier interventie methoden die de overheid tot zijn beschikking heeft. Deze volgorde wordt van oudsher gehanteerd als de nood aan de man komt. De eerste 2 – 3 methoden nemen doorgaans zo veel tijd en energie in beslag dat voor de vierde, waarderen, weinig ruimte meer is. Dit terwijl waarderen (aandacht geven) juist de goedkoopste, effectiefste en leukste interventie is, zowel voor de ontvanger als de gever. En dat geldt zeker voor het omvangrijke vrijwilligerscorps in Den Bosch. Kleine moeite, groot plezier!
GROEI KUN JE STIMULEREN, KRIMP MOET JE BEGELEIDEN.
Jan de Rond (1954) is Oprichter Westerpop Delft (1989), projectleider Mooi zo goed zo 's-Hertogenbosch (1996), oprichter Vrijwilligersnetwerk Galant 's-Hertogenbosch (2003), oprichter Stadswandeling De Verscholen Stad (2012).
In 1999 werd hij de eerste vanuit het bedrijfsleven bekostigde opbouwwerker / sociaal makelaar van Nederland. Hij bouwt aan verticale netwerken tussen ondernemers, onderwijs, overheid en maatschappelijke organisaties ten behoeve van het gemeenschapsleven in Den Bosch. Hij schreef het boek Versier de stad! over zijn werk als maatschappelijk makelaar in Den Bosch.
Deel dit artikel:
